Enkel bovenhuidsleer

Wat is 100% echt leer?

Leer is een natuurproduct, gemaakt van een restproduct uit de vleesindustrie. Koeien dienen in de eerste plaats voor de voedselvoorziening, voor de melk en het vlees. Ze worden NOOIT geslacht voor hun huid! Het allerbeste leer is afkomstig van Europese koeien. Ze leven lekker buiten in de wei of lopen vrij in de natuur rond. Ze genieten van de zon, trotseren weer en wind, hebben last van muggen, horzels en vliegen, lopen wel eens tegen struiken en een omheining aan, schuren tegen bomen, een muurtje en andere obstakels aan. (Trouwens, Europese koeien worden niet meer gebrandmerkt, maar diervriendelijk gechipt.) Dit leven van het dier zie je later allemaal terug in de huid. Je ontdekt littekens van insectenbeten of schrammen, schuurplekken e.d. Je ziet de kleurverschillen door het effect van meer of minder zon op de huid. De rug is lichter, de nekplooien donkerder getint. Dergelijke kenmerken karakteriseren het ECHTE nerfleer.

Is "leer" altijd 100% écht leder?

Leer zegt niet alles. Je hebt "100% echt leer" en nog veel meer zogenaamde leders. Microvezelleer, kunstleer, vegan-leer zijn geen leer. Alcantara is geen suède-leer, maar een kunststof. Deze zogenaamde leders bestaan meestal uit polyester, polyurethaan of pvc, dus zijn van aardolie en/of met chemische producten gemaakt.

Eén ding is zeker: bij Lederland is leer altijd 100% écht leder en dus een natuurlijk materiaal. Dat betekent uitsluitend bovenhuids- of nerfleer. Dan heb je nog aniline-, nubuck-, semi-aniline-, gepigmenteerd en nog veel meer leerkwaliteiten. Zoveel termen, zoveel verschillen. Bij Lederland kun je wel 50 leersoorten ontdekken. Wil je precies weten wat al die de leersoorten en – kwaliteiten betekenen? Wat hun voor- en nadelen zijn? Neem dan hieronder een kijkje achter de schermen van een moderne leerlooierij en op de website van Leather Naturally. In het Lederland Experience Centre kun je het leer in het écht zien, voelen, ervaren.

Lederland - Productie van kwaliteitsleer

1. Het ontharen van de lederhuiden

De ruwe huiden komen bij de leerlooierij binnen. Wat moet je je daarbij voorstellen? Een koeienhuid meet al gauw 5-6 m² en weegt gemakkelijk 30-45 kg. Om zo’n huid te tillen heb je wel twee paar sterke armen nodig.

Aan de buitenkant zit de ruwe huid vol met haren, aan de onderkant met vleesresten, spierweefsel e.d. Dat moet er eerst allemaal af.

Het ontharen gebeurt in supergrote trommels van wel zes meter doorsnee. De haren worden tijdens het wassen, door de ontharingsmiddelen en het ronddraaien in de trommel, van de huid losgeweekt. Deze wasbeurt duurt gemiddeld twee dagen! De huid komt er wit uit en wordt nu ‘bloot’ genoemd. Een logische benaming, want hij heeft geen haren meer.

2. Het walsen van het "bloot" leer

De "bloot" is nog niet helemaal schoon. De vlees- en vetresten en het spierweefsel worden door een walsmachine van de huid afgeschraapt. Op de walsrol (cilinder) zitten allemaal scherpe mesjes. Terwijl de wals over de huid rolt, krabben zij de dierlijke resten ervan af. De ruwe huid is nu helemaal schoon, maar nog niet netjes. Om te beginnen heeft hij geen gelijkmatig oppervlak. De wals plet de huid tot een egale dikte. Na het walsen wordt iedere huid grondig gecontroleerd. Slechte, onbruikbare stukken worden er meteen afgesneden. Nu is de huid klaar voor de volgende fase.

3. Het splitten van het 100% échte leer

De bovenste laag van de huid is de bovenhuid: dit verklaart de benamingen bovenhuids- en nerfleer. Dit is het enige, échte leer.
De tussenlaag is splitleer, een minderwaardige kwaliteit.
De onderlaag is het onderhuidse leder: de ondersplit, die je eigenlijk geen "leer" kunt noemen.

Na het splitten worden de opper-, split- en onderhuiden ieder apart, op een specifieke manier gelooid. Omdat Lederland alleen met 100% écht leder werkt, kun je hieronder het proces van de huid naar bovenhuids- of nerfleer volgen.

4. Het looien van het bovenhuidse leder

De huid moet je met looistof behandelen om er verduurzaamd leer van te maken dat dus geconserveerd is. Zonder looien zou het leder gaan rotten en vergaan, net als vlees en ieder ander product uit de natuur. De bovenhuid wordt in een groot, ronddraaiend walkvat van wel 4 meter doorsnee geweekt. (Dat werkt sneller dan in een looikuip.) Hoe lang? Dat is afhankelijk van het gebruikte conserveermiddel, de looistof.

Chroom looistof staat voor Chroom-III, een mineraal zout gewonnen uit het natuurlijke chroomerts. Dat is niet schadelijk voor mens en milieu. (Het gevaarlijke chroom nummer VI is wereldwijd verboden!) Hiermee duurt het looiproces maximaal 2-3 dagen. De bovenhuid is veranderd in grijsblauwachtig leer dat ‘wet-blue’ genoemd wordt.
Plantaardige looistof of tannine is een organisch zuur dat van nature in o.a. boomschors voorkomt. Zij is zeer milieuvriendelijk maar verlengt het looiproces tot enkele weken of maanden. De bovenhuid is getransformeerd tot bruinachtig leer.

De looistof bepaalt het karakter en de eigenschappen van het leer. Dat verklaart termen als plantaardig en chroomgelooid leer. Na het looien wordt het overtollige water eruit geperst. De huiden zijn nu geconserveerd tot duurzaam leder.

5. Het verven van het nerfleer

Het bovenhuidse leder wordt nog eens extra gewassen, een soort laatste spoelbeurt. Eindelijk kan het geverfd worden. Het nerfleer wordt in grote, ronddraaiende trommels met verf geïmpregneerd. Je hebt twee mogelijkheden:

Met anilineverf: een transparante, kleurloze vloeistof.
Met aniline-pigmenten: de transparante aniline is met een kleine hoeveelheid pigmentpoeder op kleur gebracht. Tegelijkertijd worden er al wat extra middelen toegevoegd die het leder lichtjes beschermen tegen het absorberen van vocht, vet en dergelijke.

Je kunt het vatverven vergelijken met beitsen, transparant of op kleur. In beide gevallen dringt de verf diep in alle poriën van het leer door. Vandaar de benaming: vatgeverfd en door-en-door gekleurd leer. Je blijft de nerven en andere natuurlijke kenmerken van het leer zien. Het enige uiterlijke verschil is de kleur: aniline is naturel en puur, semi-aniline leer is lichtjes gepigmenteerd (én lichtjes beschermd). Bij Lederland heb je de keuze uit wel 250 leerkleuren.

6. Het drogen van het échte leer

Eindelijk is het zover: het leer kan gedroogd worden. Dat kan op drie manieren. Het gedroogde leer noem je "crust".

Aan de lijn. Het leer wordt "als natte was" opgehangen in droogkamers.

Aan droogroosters. Het leer wordt strak in raamwerken van 4 × 4 meter opgespannen en met industriële föhns droog geblazen.

Lederland - Leer drogen aan droogroosters

In de vacuümpers. Het leer wordt op een verwarmde tafel uitgespreid, vacuüm gezogen en droog geperst.

7. Het finishen van het "crust" leer

Nu volgt de finish-fase: het nerfleer ondergaat nabehandelingen die de look, de feel, de kwaliteit en het gebruik/onderhoud bepalen. Hier staan de ontwikkelingen niet stil. Om je een idee van de mogelijkheden te geven:

De egale tint van het gepigmenteerde nerfleer kan verlevendigd worden door kleurnuances aan te brengen.
De natuurlijke glansgraad van het semi-aniline leer kan met wax glanzender of met olie matter gemaakt worden. Deze finishlagen worden op het leer geperst.
Het semi-aniline leer is tijdens het vatverven al lichtjes beschermd tegen gebruikssporen. Wil je leer dat extra bestand is tegen krassen, het absorberen van vocht en meer? Afgedekt leder is afgewerkt met dekkende coatings.
De natuurlijke textuur van het leer kan een ander nerfprofiel krijgen.
De natuurlijke nerftekening van het leer kan met kunstige dessins gedecoreerd worden.

Het aanbrengen van een extra kleur of een beschermende coating gebeurt door robots, op spuittafels, in spuitcabines of spuittunnels. Het veranderen van de nerfstructuur gebeurt door reliëfdruk: geprofileerde cilinders drukken een andere nerftekening in het leer. Op de pagina's 250 leerkleuren en 50 leersoorten vind je meer gedetailleerde informatie.

8. Het stollen en walken van het nerfleer

Het afgewerkte leer wordt gladgestreken door een strijkpers en versoepeld door een stolmachine of in een walkvat.

9. Het leer is nu 100% écht meubelleer

Het hele leerproces eindig met de controle: zitten er geen foutjes in het leder? Een meetmachine scant de oppervlakte van de huid, op de centimeter nauwkeurig. Het leer wordt netjes opgevouwen en verpakt, klaar om naar de meubelfabrikant te gaan, om later op een bankstel, hoekbank, fauteuil of stoel te schitteren.